Opkomen voor een ander… Dat is voor sommige kinderen héél erg spannend om te doen. In dit artikel geven we vier kant-en-klare zinnetjes waarmee jouw kind, leerling of coachklant kan opkomen voor een ander.
De vier zinnetjes komen uit de uitbreiding van april 2023 op Wat zeg je dan? Dát zeg je dan!, hét kwartetspel voor sociale vaardigheden. Onderaan dit artikel kun je het complete spel kosteloos downloaden. Superleuk en leerzaam voor je kind, leerling of coachklant.
Opkomen voor een ander vraagt lef
Opkomen voor iemand anders is voor sommige kinderen doodeng. Dat is heel begrijpelijk. Neem pestgedrag maar eens als voorbeeld. Als jouw kind, leerling of coachklant opkomt voor iemand die doelwit is van pestgedrag, dan bestaat de kans dat hij of zij zelf ook doelwit wordt. En dat is natuurlijk nooit leuk.
Dus, het vraagt best wat lef om op te komen voor iemand anders. Juist omdat het zo eng is, heeft het waarde. Sterker nog: in onze praktijk voor weerbaarheidstrainingen, horen we vaak dat kinderen er spijt van hebben dat ze níet voor iemand anders zijn opgekomen. Daar voelen ze zich vaak best schuldig over. Hoe begrijpelijk ook.
Tegelijk is opkomen voor een ander een van de meest nobele dingen die mensen voor elkaar doen. Veel kinderen hebben van nature een groot rechtvaardigheidsgevoel. En de meer uitgesproken types springen graag en gemakkelijk voor een ander op de bres. Bijvoorbeeld bij pestgedrag. Kinderen die minder gemakkelijk hun woordje klaar hebben, willen misschien wel helpen, maar weten simpelweg niet wat te zeggen.
Met de oneliners uit dit kwartet, willen wij een paar concrete handvatten aanreiken. Zodat het voor jouw kind, leerling of coachklant iets gemakkelijker wordt om het benodigde lef te vinden om voor iemand op te komen. Hij of zij hoeft in ieder geval niet meer na te denken over wat te zeggen.
De oneliners
En dan nu de oneliners. Zoals bij elk kwartet uit Wat zeg je dan? Dát zeg je dan! zit er achter elke oneliner een gedachte, strategie of tactiek. En die lichten we hieronder graag toe.
- Is dat hoe wij met elkaar omgaan? Dit is een oneliner waarmee kinderen in een groep elkaar tot de orde kunnen roepen. Op het plaatje zie je een jongetje dat een propje gooit naar een klasgenootje. Een ander klasgenootje zegt daar iets van met deze oneliner. Hij doet dat vragenderwijs, zodat de ontvanger gaat nadenken. Dit is een krachtige oneliner voor leerkrachten om aan hun groep te leren, nadat de groepsregels gezamenlijk zijn vastgesteld.
- Dat is niet oké. Hou ermee op. Deze oneliner is geschikt in situaties waarin je kind, leerling of coachklant even ‘schouder-aan-schouder’ wil staan met een vriendje of vriendinnetje. Bijvoorbeeld als dat vriendje of vriendinnetje doelwit is van pestgedrag. Iemand die doelwit is van pestgedrag, kan ‘bevriezen’. En daardoor niet goed in staat zijn om voor zichzelf op te komen. Als er dan een buddy opstaat en voor hem/haar in de bres springt, dan is dat van enorme betekenis.
- Laat hem/haar met rust. Vergelijkbaar met de vorige oneliner. Op het plaatje bij deze oneliner zie je hoe een jongen het opneemt voor een jonger kindje dat doelwit is van pestgedrag. Door op die manier in te grijpen, brengt de jongen de machtsbalans meer in evenwicht. Het is niet meer twee-tegen-één. Daarmee is de situatie misschien nog niet helemaal opgelost, maar wel veranderd. Voor het doelwit van het pestgedrag kan dit in ieder geval een wereld van verschil maken.
- Natuurlijk mag hij/zij meedoen. Deze oneliner raakt aan een specifieke vorm van pestgedrag, namelijk buitensluiten. Helaas komt buitensluiten geregeld voor op het schoolplein of de speelplaats. Met deze oneliner kan je kind, leerling of coachklant ervoor zorgen dan iedereen kan meedoen.
De oneliners zijn natuurlijk ‘slechts’ de handvatten of gereedschappen die wij kunnen aanreiken. Het is aan jouw kind, leerling of coachklant om die gereedschappen op de juiste manier te gebruiken. En dat vraagt een passende mentaliteit.
Het leuke is dat jij als ouder, leerkracht of coach nu wel gemakkelijk het gesprek aan kunt gaan over die passende mentaliteit. De kwartetkaartjes zijn daarvoor je hefboom. Wedden dat je kind, leerling of coachklant de situaties herkent? Vrijwel alle kinderen hebben wel eens zoiets meegemaakt of gezien bij anderen.
Trouwens: het is natuurlijk helemaal prachtig als je kind, leerling of coachklant zelf zijn of haar oneliners bedenkt. Deel die vervolgens gerust in een comment onder dit artikel. Dat helpt andere lezers ook.
Combinatie met andere kwartetten
Voor een goed gesprek over grenzen, pestgedrag en opkomen voor een ander of voor jezelf, kun je dit kwartet heel mooi combineren met andere kwartetten uit Wat zeg je dan? Dát zeg je dan! Het kwartet over grenzen aangeven ligt natuurlijk voor de hand. Maar daarnaast vind je misschien handvatten in de kwartetten over hulp aanbieden, iemand is boos of verdrietig en om hulp vragen. Wij kunnen ons ook voorstellen dat het thema nieuwe vrienden maken wel raakt aan dit kwartet over opkomen voor een ander, vooral vanwege de vierde oneliner.
Aan de slag met het complete kwartetspel?
Wat zeg je dan? Dát zeg je dan! is hét kwartetspel voor sociale vaardigheden. De kwartetten in dit spel geven jou als ouder, leerkracht of (kinder)coach talloze handvatten voor goede gesprekken met je kind, leerling of coachklant.
Je kunt het spel kosteloos en zonder enig risico uitproberen met de zelf-printen-versie. Vraag maar aan via de oranje knop hieronder. Je krijgt meteen de eerste acht kwartetten in je mailbox. Samen met spelsuggesties en werkvormen. Daarna ontvang je ook alle uitbreidingen en nog meer bonussen.
Probeer het gerust uit. Al bijna 2.600 mensen gingen je voor.
Enneh… als je geen zin hebt om zelf te printen, dan kun je natuurlijk de kant-en-klare gedrukte versies bestellen in de webwinkel.