Goedmaken na een fout

Goedmaken nadat je een fout hebt gemaakt. Jong en oud heeft daar wel eens mee te maken. Hoe kun jij je kind, leerling of coachklant helpen om deze belangrijke sociale vaardigheid te oefenen? De uitbreiding op Wat zeg je dan? Dát zeg je dan! van februari 2023 is een handig hulpmiddel.

Dit kwartet over goedmaken is een logische aanvulling op het eerder verschenen kwartet over “Sorry” zeggen. Nadat je je excuses hebt aangeboden voor iets wat je fout hebt gedaan, ligt het voor de hand om te kijken hoe je je fout kunt rechtzetten. Hoe je het kunt goedmaken, dus. De vier oneliners uit het kwartet helpen jou en je kind, leerling of coachklant op weg bij het bedenken van eigen zinnetjes.

Goedmaken vraagt eerst iets anders…

Excuses aanbieden en goedmaken na een fout vragen eerst nog iets anders van je kind, leerling of coachklant. Namelijk het vermogen tot zelfreflectie en verantwoordelijkheid nemen voor eigen daden. Dit vermogen beginnen kinderen te ontwikkelen vanaf ongeveer hun tiende levensjaar. En daar kunnen ze best wat hulp bij gebruiken. Ook jongere kinderen kun je als ouder, leerkracht of kindercoach helpen als er zich situaties voordoen waarin excuses of goedmaken gepast is.

De oneliners…

De vier oneliners uit het kwartet over goedmaken hebben elk net een iets andere invalshoek. Hieronder lichten we ze alle vier kort toe.

1. Hoe kan ik het goedmaken? De meest open vraag die je kind, leerling of coachklant kan stellen. De ontvanger kan vervolgens aangeven waar hij of zij behoefte aan heeft. Dit kan variëren tot een knuffel, een talig excuus, een actie of nog iets heel anders. Elk mens heeft een eigen voorkeur, dus is het een goed idee om de ontvanger de ruimte te geven.
2. Wat kan ik nu doen dat zou helpen? Deze oneliner is passend als je kind, leerling of coachklant graag zelf in actie komt om een fout te herstellen. Iets concreets dóen is voor sommige kinderen een fijne manier om iets goed te maken. Deze oneliner is dus iets sturender dan de eerste, maar geeft de ontvanger nog steeds veel ruimte om te bepalen wat voor actie er gewenst is. De kwartetkaart laat als voorbeeld een situatie zien waarin een kindje per ongeluk een vaas heeft gebroken. Met deze vraag geeft hij aan dat hij daar de verantwoordelijkheid voor neemt. En kan zijn moeder hem de kans geven om bijvoorbeeld een dweil en stoffer en blik te halen.
3. Welke oplossing kunnen we vinden? Deze oneliner legt het accent op de gever en ontvanger. Samen naar een oplossing zoeken, kan een heel passende aanpak zijn. Het kan zelfs de band tussen gever en ontvanger versterken als zij er samen in slagen om het ontstane probleem op te lossen.
4. Ik zal dit voortaan anders doen. Dit is geen vraag, maar een belofte. Je kind, leerling of coachklant geeft met deze oneliner aan dat hij of zij heeft geleerd van deze fout. En dat het in de toekomst ander gedrag zal laten zien. Overigens is dit ook iets wat volwassenen kunnen doen richting kinderen. Vandaar ook de illustratie op de kwartetkaart van deze oneliner. Papa’s, mama’s, leerkrachten en coaches maken ook wel eens fouten. Hoe mooi is het dan dat je voorbeeldgedrag kunt laten zien. En kunt beloven dat je dit voortaan anders gaat aanpakken (wat ‘dit’ dan ook maar mag zijn).

Zoals altijd zijn deze vier oneliners slechts voorbeelden, ter inspiratie. Ga vooral lekker aan de slag met eigen oneliners voor je kind, leerling of coachklant. En als je mooie alternatieven hebt, deel ze dan in een reactie onder dit bericht. Daar help je andere lezers ook mee.

Combineren met andere kwartetten

Zoals gezegd is dit kwartet een prima combinatie met het kwartet over “Sorry” zeggen. Excuses aanbieden en goedmaken vraagt best wat moed van je kind, leerling of coachklant. Het is spannend. Daar kan het kwartet over zenuwachtigheid bij helpen.

Het kan ook waardevol zijn om eerst de gevoelens van de ander te erkennen. En dat kan bijvoorbeeld met de kwartetten over Iemand is boos en Iemand is verdrietig.

Misschien vraagt de situatie ook wel de vaardigheid om om hulp te vragen. En stel je voor dat de ontvanger eerst niets wil weten van excuses of goedmaken. Dan kun je wellicht iets met het kwartet over Iemand zegt “Nee”.

Meestal worden excuses en passende acties voor goedmaken echter wel geaccepteerd door de ontvanger. In dat geval kun je na afloop misschien wel samen successen vieren.

Zo zie je maar weer: een fout maken en rechtzetten biedt talloze mogelijkheden voor het oefenen van allerlei sociale vaardigheden. Lang leve fouten, dus!

Aan de slag met het kwartetspel?

‘Goedmaken’ is de veertiende uitbreiding op Wat zeg je dan? Dát zeg je dan!, het kwartetspel voor sociale vaardigheden. Het spel is een leuk hulpmiddel voor ouders, leerkrachten, kindercoaches en andere pedagogische professionals om kinderen te helpen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden.

Wil jij aan de slag met het spel? Met de oranje knop hieronder kun je de kosteloze zelf-printen-versie downloaden. Je krijgt dan meteen het basisspel met acht kwartetten in je mailbox. En in de dagen erna alle uitbreidingen die tot nu zijn verschenen. Dus waar wacht je nog op? Al meer dan 2.500 mensen gingen je al voor met downloaden.

Tip! Geen zin om zelf te printen? In de webwinkel vind je kant-en-klare gedrukte versie van het spel.